Dikkat! Gaslighting’e maruz kalıyor olabilirsiniz…

Romantik alakalarda sıklıkla karşılaşılıyor

Kişinin kendi çıkarları uğruna karşısındaki bireyi manipülatif bir halde yanıltması yahut aldatması “gaslighting davranışı” olarak tanımlanıyor. Gaslighting uygulayan bireylerin karşı tarafa ziyan veren davranışlarının farkında olduklarını belirten uzmanlar, karşılarındaki bireylerin hislerini ve önceliklerini görmezden gelip bedelsiz kılarak otorite ve denetimlerini artırmayı amaçladıklarını tabir ediyor. Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “Gaslighting anlık olaylarla belirlenemiyor ve sıklıka romantik bağlantılarda, iş hayatında ve ailevi bağlantılarda karşılaşılıyor. Mağdur uygulayan şahsa karşı patolojik bağlılık hissediyor ve baş edebilmek için öncelikle ortaya ara koyulması gerekiyor” dedi.

Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, romantik bağlantılarda, iş hayatında ve ailevi ilgilerde karşılaşılan gaslighting davranışı ile ilgili değerli açıklamalarda bulundu ve tavsiyelerini paylaştı.

Zarar veren davranışların farkında oluyorlar

Kişinin kendi çıkarları uğruna karşısındaki bireyi manipülatif bir halde yanıltması yahut aldatmasının gaslighting davranışı olarak tanımlandığını belirten NP Feneryolu Tıp Merkezi Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “Gaslighting uygulayan bireylerin birçok, karşı tarafa ziyan veren davranışlarının farkındadır. Buradaki temel maksat karşıdakinin fikir süreçlerinde dengesizlik yaratmak, kendisinde bir sorun ya da sorun ağı olduğunu düşündürmek ve böylece hayatı üzerinde denetim sahibi olmaktır. En son amaç, gerçekte haklı ya da yanlışsız olması değil mağdurun onun haklılığına ya da doğruluğuna inanması ve boyun eğmesidir” dedi.

Gaslighting ile otoriteyi artırmaya çabalıyorlar

Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, gaslighting uygulayan şahısların çoklukla narsistik kişilik özelliklerine sahip bireyler olduklarına dikkat çekti ve kelamlarına şöyle devam etti: 

“Bu bireyler eleştirilmeye tahammülsüz olup diğerlerini çarçabuk yargılayan, daima beğenilme gereksinimi hisseden, zayıflıklarını ya da kusurlarını reddeden, benlik hürmetini tehdit eden şahısları değersizleştiren, oburlarının kanılarını, hislerini ve önceliklerini görmezden gelip bedelsiz kılan, karşısındakini sıklıkla küçük düşüren, aşağılık hissettiren ve bundan pişmanlık duymayan, öngörülemeyen ruh hali değişimlerine sahip, olayları dramatize etmeye eğilimli, abartılı benlik hürmetine sahip bireylerdir. Fakat gaslighting ile narsisizm ortasında birtakım farklılıklar bulunuyor. Narsistler diğerlerinden gelen hürmet, hayranlık ve sevgiden beslenirken, gaslighting yapanlar oburlarının onlara boyun eğmesini isterler. Narsist birey kendi kırılgan öz bedelini artırmak için bu cins davranışlarda bulunurken, gaslighting yapanlar ise otorite ve denetimlerini artırmayı amaçlıyorlar.”

Mağdur patolojik bağlılık hissediyor

Gaslighting’in mağdurun hislerini, davranışlarını ve kim olduğunu sorgulamasına, çaresizlik ve değersizlik hislerini ağır formda hissetmesine, benlik algısı ve öz bedelini yitirmesine neden olduğunu tabir eden Dr. Erman Şentürk, “Gaslighting’e maruz kalan kişi, tüm bu nedenlerle kendisini manipüle eden şahsa patolojik bir bağlılık hisseder. Maruz kaldığı duygusal manipülasyonlar, kişinin kendisinden dahi kuşku eder hale gelmesine ve akıl sıhhatini sorgulamasına sebep olur. Kendi akıl sıhhatini, hislerini, zekasını ve kıymetlerini sorgular hale gelen bu bireyler vakitle kendilerini hayli karamsar, mutsuz, yetersiz, hatalı yahut kusurlu hissedebilirler. Gaslighting, anksiyete bozukluğu ya da depresyon üzere psikiyatrik hastalıkların habercisi olabilir ve şiddetine, maruziyet mühletine bağlı olarak kişiyi intihara kadar sürükleyebilir” diye konuştu.

Sıklıkla romantik alakalarda karşılaşılıyor

Psikolojik manipülasyonların farklı biçimlerde ve durumlarda ortaya çıkabildiğine dikkat çeken Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk kelamlarını şöyle sürdürdü: 

“Gaslighting, sıklıkla romantik bağlantılarda, iş hayatında ve ailevi münasebetler içinde karşımıza çıkıyor. Gaslighting ile baş edebilmek için öncelikle maruz kalınan durumun fark edilmesi gerekiyor. Palavra söylemek, geçmişteki telaffuzlarını yahut var olan durumu inkar etmek, yaptığı yanılgıyı kabul etmemek, karşıdakini dinlemeyi reddetmek, onu bedelsiz hissettirmek, söylediklerinin bir türlü anlaşılmadığını söz ederek karşıdakini suçlamak, tartışılan mevzuyu çarpıtmak ve kendi istediği tarafa çekmek, karşıdakinin hislerini ve niyetlerini küçümsemek, kıymetsizleştirmek, aşağılamak, daima olarak karşıdakini suçlamak, karşıdakine akıl sıhhatinin bozuk olduğunu söylemek ya da bunu ima etmek sıklıkla karşılaşılan kimi ruhsal manipülasyon örnekleridir.” 

Anlık yaşanan olaylarla belirlenemiyor

Gaslighting’in anlık yaşanan olaylarla belirlenemediğini kaydeden Psikiyatri Uzmanı Dr. Erman Şentürk, “Mağdur şahıslar bir müddettir kısmen farkında oldukları ya da hiç farkında olmadıkları, tam olarak ne olduğunu, ne yaşadıklarını anlamlandıramadıkları bu manipülasyona maruz kalıyorlardır. Bu süreç ile baş edebilmek için öncelikle üstte belirtilen gaslighting sistemlerini biliyor ve fark ediyor olmaları büyük değer taşır. Gaslighting’e daha fazla maruz kalmamak için bunu uygulayan kişi ya da bireyler ile ortaya ara koymakta zorlanılırsa yahut bu manipülasyonlar sonrasında ruhsal olarak ziyan görüldüğü düşünülüyorsa bir ruh sıhhati uzmanı ile görüşülerek terapi sürecine başlanması uygun olacaktır” dedi.

Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı